Opdrachtgever: particulier
De bewoningsgeschiedenis van de boerderij Wispelheem gaat terug tot halverwege de 17e eeuw, maar de hogere ligging van het erf duidt op nog vroegere bewoning. De locatie ervan bevindt zich in het open landschap tussen de dorpen Leens en Zuurdijk. Zo’n honderd jaar geleden werd op enige afstand van de boerderij een nieuwe woning gebouwd, waarna het voorhuis van de kop-hals-rompboerderij werd gesloopt. Het traditionele beeld van een boerderij, bestaande uit een schuur en een daaraan gekoppelde woning ging daarmee verloren.
Bij de huidige bewoner van de woning en een bevriend stel leefde de wens om dichter bij elkaar te gaan wonen. Het bestemmingsplan bood de unieke mogelijkheid om op dit grote erf een tweede woning te realiseren. Eerst werd onderzocht of de schuur zich ervoor leende om verbouwd te worden tot woning, maar dat bleek geen aantrekkelijke optie: de ligging ervan ten opzichte van de woning maakte een wat verweesde indruk en daarbij verkeerde de schuur, na jarenlange verwaarlozing, in een zeer slechte staat.
Daarom is ervoor gekozen om de schuur te slopen en een nieuwe woning te ontwerpen. Om het karakter van het boerenerf te behouden, is de nieuwe woning in zijn verschijningsvorm ondergeschikt gemaakt aan de bestaande woning door de informele architectuur van een schuur als hoofdvorm toe te passen. Dit beeld wordt versterkt door de toegepaste materialen van hout en golfplaten, de sobere detaillering en de toegepaste kleuren. Zo is een eigentijdse woning ontstaan met een ingetogen schuur-achtig uiterlijk. Door de afstand en de oriëntatie ten opzichte van de bestaande woning neemt de nieuwe woning een evenwichtige positie op het erf in.
De woning is levensloopbestendig en onderhoudsarm en heeft een levendige binnenruimte door verschillende plafondhoogtes en een vide met daarin de trap. Aan de westzijde loopt de kap door over het terras en vormt zo een ruime overdekte buitenruimte. Vanuit de woning is er een prachtig uitzicht over het erf en de landerijen met in de verte de dorpen Leens, Ulrum en Zuurdijk.
In de uitwerking van het ontwerp zijn de uitgangspunten van ‘passief bouwen’ leidinggevend geweest: oriëntatie van de woning met driedubbel glas op het zuiden, zodat in de winter veel zonlicht en warmte de woning binnentreedt. Deze oriëntatie heeft tot gevolg dat een dakvlak op het zuiden is gericht, ideaal voor het beleggen met zonnepanelen. De constructie bestaat uit verzwaarde houtskeletbouw met een dik isolatiepakket. Door deze relatief lichte bouwwijze zijn er geen heipalen nodig en is de woning beter bestand tegen eventueel optredende aardbevingen.
De woning is niet aangesloten op het gasnet. De benodigde warmte wordt verkregen door een warmtewisselaar met aardwarmte als bron. De energiebehoefte van de woning wordt volledig gedekt door de aardwarmte-installatie in combinatie met de zonnepanelen.